Aspaldi handian Afrikako herri
batean agintariek ideia bat bota zuten: “Ilargirainoko eskailera
bat eginen dugu, inoiz egin den eskailerarik luzeena; hartara,
Ilargira joanen gara eta Afrika osoan izanen gara eredu”.
Agintariek herrikideen artean
lana banatzeko ardura hartu zuten. Herrixkaren ondoko muino bat
aukeratu zuten eskailera finkatzeko. Aukeratutako muinoan agintari
nagusiaren suhiaren etxola zegoenez, herritarrek bi ahuntz eman behar
izan zioten suhiari lanak sortutako eragozpenengatik. Oso leku ederra
zen, eta eskailera finkatzeko bertako zuhaitzak eraitsi behar
zirenez, herriko batzuk aurka azaldu ziren. Agintariek gogor salatu
zituzten aurkariak, Ilargiraino joatea ze garrantzitsua den ulertzen
ez zutela argudiatuta: aurkari batzuek jipoiak jaso zituzten, eta
beste batzuei ahuntzak bahituran hartu zitzaizkien. Gizonek oihanetik
zuhaitzak ateratzeko, agintari nagusiaren emaztearen anaiaren bidea
baliatzen zutenez, nagusiaren koinatuari hiru ahuntz eman behar izan
zizkioten herritarrek. Era berean, nagusiaren senideek Ilargirainoko
eskaileraren obraren berri emateaz ardura hartu zuten, eta herriz
herri ibili ziren egitasmoaren handitasuna goraipatzen; hauei ere,
launa ahutz eman behar izan zizkieten herritarrek horren lan
garrantzitsua egiteagatik.
Azkenik obrak hasi ziren, eta bi
enbor luzeenak zuloetan sartu eta finkatu zituzten, eta beste enbor
anitzekin eskaileraren egurrezko mailak egin zituzten, sokekin lotu
eta eskailera osatu zuten. Gizon batzuek sokei eutsi behar zieten;
beste batzuek, egurrezko mailak egin; bestetzuk, enborrak ekarri...
Agintea zutenek banatu zuten lana eta lanbide berriak sortu zituzten.
Izan ere, obrak luzatu zirenez, eskaileraren kontra zeuden batzuen
jarrera burugabeagatik, agintariek, konfiantzazko lagunen eta
senideen arteko batzuk aukeratu zituzten obrak zaintzeko; askotxo
ziren, gainera, baina zaindari hauei ere herritarrek bina ahuntz eman
behar izan zizkien, denon onerako obra zaintzeagatik eta aurkariak
menderatzeagatik.
Asko, urte asko luzatu ziren
Ilargirainoko eskaileraren eraikitze-lanak. Azkenik, egun batean,
aditu batek, leinuko nagusiaren lehengusu batek, adierazi zuen halako
egun jakin batean igoko zela eskaileraren azken mailara eta
Ilargiraino helduko zela. Hartara, nagusiaren urtebetetze egunaren
gauean hasi ziren igotzen. Lehenik, zer gerta ere, zaindariak; gero,
aditua; eta gero, agintaria eta senide batzuk. Gora, gora, gora...
eta goraino igota zirelarik, ohartu ziren Ilargia oso urrun zegoela,
lurretik zirudiena baina urrunago.
Agintariek eta bere senideek
biharamunean enbor gehiago mozteko, langile gehiago jartzeko, sokei
eusteko, ahuntz gehiago emateko eta lan gehiago egiteko agindu zieten
herriko gizonei. Gizonek egurrezko maila gehiago egin zuten, askoz
gehiago, eta gora igo zituzten enborrak eta sokak, harik eta
presioaren presioaz tenkatutako soka bat eten egin zen. Orduan
eskailera handia erori egin zen, eta behean zegoen herritarrak
enborren azpian harrapatuta hil ziren.
Agintariek sokari eusten zion
langile baten axolagabekeriari egotzi zioten istripua. Orain
agintariaren senide eta lagun gehienak beste herri batean bizi omen
dira, jasotako ahuntzak salduta eta erosoago bizi den beste herri
batera joanda. Herriko jende xeheak lehen baino askoz ahuntz gutxiago
du, eta hildakoen senideek negar egiten dute nagusiaren urtebetetze
egunean.
Zambeziko ipuin berridatzi bat
da, Seve Callejaren Afrikako Ipuin Herrikoiak liburu
zaharretik hartua. Dena dela, Zambezin uste dute ez dela ipuina,
benetan gertatua baizik. Abiadura Handiko Trenaren sustatzaileek
irakurri beharko zuketen: “ikasgai ona da gehiegi igo nahi duten
handinahientzat”.
Posts
